Hoofdlijnen
In de Kadernota stellen wij de raad voor om meerjarig rekening te houden met hogere uitgaven voor het onderhoud van de onderwijshuisvesting, de oeverconstructies en wegen en de bedrijfsvoering van de gemeente in de vorm van het klantcontactcenter en het samenwerkingsverband ONS voor met name de ICT voorzieningen. We vinden het gelet op de opgaven waarvoor wij staan noodzakelijk dat de gemeente voor de energietransitie een eigen bijdrage vrijmaakt naast de financiële inzet van de rijksoverheid en tot slot is er een bescheiden bedrag vrijgemaakt voor verschillende elementen uit de cultuurnota die aan de raad is aangeboden.
Wij vinden het normaal, wanneer het gaat om het onderhoud aan de openbare ruimte, om de hiervoor benodigde middelen te begroten. Het niet opnemen van de lasten van het onderhoud zou immers betekenen dat we de rekening hiervan doorschuiven naar de toekomst. De begrote lasten horen bij het met de raad afgesproken kwaliteitsniveau.
Investeringen IHP
Voor de onderwijshuisvesting geldt dat de meeste gebouwen toe zijn aan een goede onderhoudsbeurt en aanpassingen naar de eisen van de huidige tijd. Afhankelijk van de ouderdom van de gebouwen en de actuele noden komen de komende jaren praktisch alle gebouwen aan bod. Het grootste deel van de investeringen wordt gedragen door de onderwijsbesturen uit de hen ter beschikking staande middelen. Traditioneel heeft ook de gemeente hier een taak en daarvoor ontvangen wij ook een bijdrage via het gemeentefonds. Het integraal huisvestingsplan voor het onderwijs wordt de raad separaat voorgelegd. In de Kadernota zijn de daarin voorgestelde kapitaallasten verwerkt.
Bedrijfsvoering
In lijn met voorgaande moeten wij ook zorgen voor een adequate en veilige bedrijfsvoering. De eerder hiervoor vrijgemaakte middelen worden benut, maar zijn nog niet voldoende. In een separate voordracht stellen wij de raad voor om aan te sluiten bij het shared service centrum ONS. Daarmee borgen we dat de ICT-voorzieningen, de inkoopprocessen en de personeel- en salarisadministratie voldoen aan zowel de veiligheidsvereisten alsmede aan de huidige eisen van de gebruikers en de omgeving. Het hiervoor uitgetrokken extra bedrag is omgerekend ruim € 20 per inwoner. Hiermee komen de uitgaven op een vergelijkbaar niveau met wat andere gemeenten nu al aan deze functies besteden.
Sluitende begroting
Om te komen tot een evenwicht en een structureel sluitende begroting zijn ook maatregelen nodig om de middelen hiervoor vrij te maken. We doen dat langs twee wegen:
- We hebben kritisch gekeken naar de structureel vastgelegde stelposten voor nieuwe initiatieven en incidentele uitgaven. Dit betreft de middelen voor leefbaarheidsplannen, verkeersknelpunten en verfraaiing van het openbaar groen. We stellen voor om deze posten structureel te verlagen met in totaal € 530.000. Concreet resteert er na 2023 jaarlijks nog € 150.000 voor verkeersknelpunten en € 30.000 voor de verfraaiing van het groen. Wanneer er in de toekomst meer nodig is, dan dekken we dat met incidentele middelen.
De huidige initiatieven voor de leefbaarheidsplannen en verkeersveiligheid kunnen wel doorgang vinden. - We vinden het noodzakelijk om de tarieven voor de OZB de komende jaren met een relatief bescheiden 5% extra te verhogen bovenop de inflatie. Er is te weinig draagvlak uit de gewone inkomsten en de uitkering uit het gemeentefonds om én de uitgaven voor onderhoud én bedrijfsvoering in te passen. Voor woningen met WOZ waarde van € 300.000 betekent dit een extra stijging van de lasten met € 18,00 per jaar. Huurders betalen overigens geen OZB.
De tarieven voor OZB komen daarmee op circa 0,120%. Dit is niet het laagste tarief van alle gemeenten maar nog wel duidelijk minder dan het gemiddelde van de gemeenten met een inwonertal kleiner dan 50.000 of een weinig tot geen stedelijk karakter.